Kodlamanın temelleri

Son yıllarda bilgisayarlar gittikçe daha küçük, hızlı ve ucuz hale geldi. Telefondan buzdolabına her yerdeler. İletişim kurmamızı, iş yapmamızı, yol bulmamızı sağlıyorlar. Bu derste bilgisayarların günlük hayata nasıl girdiğini, kodlarla popüler, yenilikçi teknolojilerin nasıl programlandığını öğreneceğiz. 

Artık neredeyse tüm şirketler, günlük işleri yürütmek için dijital sistemler kullanıyor. Akıllı defter tutma işlemleri için gelişmiş muhasebe yazılımları kullanılıyor. Ekipler; e-posta, mesaj veya video konferanslarla iletişim kuruyor. Satıcılar, sensörler ve veritabanlarıyla satışları takip ediyor. Birçok perakendeci, yalnızca dijital dünyada bulunan ürünleri satıyor.

Son 50 yılda bilgisayar mikroçiplerinin hızı ve boyutu, büyük değişim gösterdi. İnsanları aya götüren bilgisayarlar 3,5 milyon dolar değerinde, araba boyutundaydı. Bugün ortalama bir akıllı telefon, 12 milyon kat daha hızlı ve cebe sığıyor. Bu küçük ve ucuz teknoloji artık her yerde: ekmek kızartma makinesi, araba, tıbbi cihaz, giysi. Üstelik bunların çoğu internete bağlı. 

Kod yazarları, API (application programming interface) adlı işlev ve prosedür gruplarıyla, iki bilgisayar uygulamasının iletişim kurmasını sağlayabiliyor. Bilgisayarların, API’lerle günlük hayatımızı nasıl kolaylaştırdığına dair birkaç örnek: ATM’ler, hesabınızda kalan tutarı, tüm dünyadaki bankalara bağlı API’lerle öğrenir. Paris’ten para çekerken ATM programı, hemen Londra’daki bankanızla iletişime geçer, çekilecek tutarı bakiyenizden düşer ve ATM şirketine aktarır, siz de paranızı çekersiniz. API’ler sayesinde bunların hepsi birkaç saniyede olur.

Booking.com gibi merkezi bir rezervasyon sitesiyle, bir otelden yer ayırtırken, dünyadaki binlerce otelde kullanılan oda takip sistemleriyle rezervasyon formuna bağlanan bir API’den yararlanırsınız. Otel, rezervasyon sitesine boş oda olduğunu söylerse hemen yer ayırtabilirsiniz.

Spotify gibi müzik uygulamaları, dünya çapında en çok hangi şarkıların çalındığını takip eder. Bu veriler sayesinde, en popüler sanatçı ve şarkıların yer aldığı şarkı listeleri otomatik olarak oluşturulur. Bu listeler, genellikle müzik zevkinize göre özel olarak hazırlanır. API’ler sayesinde programlar birbirleriyle iletişim kurabilir. Böylece hem günlük hayatta hem iş yerinde görevlerimizi daha hızlı ve verimli bir şekilde tamamlayabiliriz. 

Kodlama dünyası sürekli gelişiyor. Kodlama yöntemlerini şekillendiren iki önemli teknoloji trendine şöyle bir göz atalım: yapay zeka ve makine öğrenimi. Yapay zeka ve makine öğrenimi, bilgisayar bilimi dallarıdır. Her ikisi de makinelerin gelişip daha akıllı kararlar vermesine yardımcı olur.

Yapay zeka (AI), makinelere zeka kazandırma bilimidir. AI, halihazırda günlük hayatımızı kolaylaştırıyor. Örneğin, akıllı telefon desteği, kredi kartı sahtekarlığını algılayan teknoloji ve Nest gibi, alışkanlıklarınız ve programınıza göre oda sıcaklığını otomatik olarak ayarlayan akıllı termostatlar.

Yapay zekayı daha da geliştirmek için makine öğrenimi tekniğinden yararlanılıyor. Makine öğrenimi programları, özellikle programlanmasına gerek kalmadan modelleri belirler, tahminler yapar ve örnekler üzerinden öğrenir. Makine öğreniminden zaten birçok alanda yararlanıyoruz. Örneğin, trafik tahmini, fotoğraf arşivlerindeki yüz tanıma özelliği ve yabancı dillerde çeviri.

Şimdi bu teknolojileri bir araya getirelim: AI, makine öğreniminin ortamdan öğrendiklerini alır, bunları akıllıca kararlar vermek için kullanır. Ayrıca hem yapay zeka hem makine öğrenimi, geniş ölçekli uygulamalarda kullanılmaktadır. Bu teknolojiler sayesinde çiftçiler sebzeleri farklı boyut ve niteliğe göre sıralayabilir, bilim insanları, hayvanların hareketlerini takip edebilir ve tıp araştırmacıları, farklı kanser türü oluşumlarını tespit edebilir. 

Bu heyecan verici yeni teknolojiler, eski sorunları yeniden ele almamızı, kod yazarlarının dijital ve fiziksel dünyayı farklı biçimlerde şekillendirmesini sağlıyor. Kodlamanın günlük hayatımızı nasıl etkilediğine hızlıca göz attık.

Evinize veya iş yerinize şöyle bir bakın. Hangi cihazlar internete bağlı? Bu cihazlar, hangi API’lerden veri topluyor? Etrafınızda zaten AI veya makine öğreniminin kullanıldığı bir yer var mı? Yoksa, bu teknolojilerden nerelerde yararlanılabileceğini düşünüyorsunuz?